Trước khi đậu mùa khỉ được cảnh báo diện rộng hồi tháng 5, bệnh đã xuất hiện ở châu Phi nhưng không được quan tâm do “xảy ra ở nước nghèo”, theo Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus.
“Thực trạng đáng buồn là cộng đồng chỉ quan tâm đến bệnh đậu mùa khỉ khi nó xảy ra tại các nước giàu có”, ông Tedros phát biểu tại cuộc họp báo ngày 9/6 của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về bệnh đậu mùa khỉ. Ông cho biết 29 quốc gia nơi dịch bệnh chưa từng lưu hành trước đây đã ghi nhận nhiều ca nhiễm.
Ca đậu mùa khỉ đầu tiên được công bố là một nam nhân viên y tế, làm việc tại London, Anh. Anh được xác nhận nhiễm đậu mùa khỉ vào ngày 19/5. Tuy nhiên, thực tế căn bệnh đã lây nhiễm trước đó ở châu Phi. Các nước thuộc lục địa này báo cáo ít nhất 1.400 ca nhiễm và 56 người tử vong kể từ đầu năm đến nay.
Đến nay, đậu mùa khỉ lây lan bất thường và đột ngột tại các nước phát triển cho thấy virus có thể đã ngấm ngầm lưu hành từ lâu, song giới chức không phát hiện ra, tiến sĩ Tedros nhận định.
Tiến sĩ Rosamund Lewis, trưởng nhóm kỹ thuật về đậu mùa khỉ của WHO, cho biết ở các nước nơi dịch bệnh không lưu hành trước đây, virus chủ yếu lây lan ở người đồng tính nam, song tính hoặc bệnh nhân nam từng quan hệ tình dục đồng giới.
“Có rất ít ca nhiễm ở phụ nữ. Thế giới vẫn còn cơ hội để ngăn ngừa virus đậu mùa khỉ ở những người có nguy cơ cao nhất”, tiến sĩ Lewis nói.
Ông cho rằng các nước có thể kiểm soát dịch bệnh nếu cách ly tại nhà người nhiễm và tránh tiếp xúc với những người nghi nhiễm. Để hỗ trợ các quốc gia dập dịch, WHO đã ban hành hướng dẫn truy vết tiếp xúc, xét nghiệm và chẩn đoán. Dự kiến trong những ngày tiếp theo, WHO sẽ có hướng dẫn điều trị lâm sàng, phòng ngừa lây nhiễm, tiêm chủng và những phương pháp khác để bảo vệ cộng đồng.
Tuần trước, WHO đã tổ chức hội thảo với 500 chuyên gia để tổng hợp lại những kiến thức mới và cũ, các câu hỏi còn bỏ ngỏ liên quan đến bệnh đậu mùa khỉ.
“Chúng tôi cũng đã làm việc với UNAIDS (Chương trình phối hợp của Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS), các tổ chức dân sự và cộng đồng người quan hệ tình dục đồng giới để lắng nghe câu hỏi của họ, cung cấp thông tin về bệnh đậu mùa khỉ và cách phòng tránh”, tiến sĩ Tedros cho biết.
Theo thống kê mới nhất của WHO, số ca đậu mùa khỉ ngoài vùng lưu hành (các nước như Anh, Mỹ, và khu vực châu Âu) hiện hơn 1.000; trong vùng lưu hành (châu Phi) là 1.400. Hơn 60 người đã tử vong do bệnh này, tính từ đầu năm đến nay.
