Bộ xét nghiệm của Anh bị dính virus từ hãng sản xuất

Tại sao năng lực xét nghiệm của Anh tụt xa so với nhiều nước

Thông tin này xuất hiện giữa lúc các bộ trưởng và lãnh đạo y tế công cộng đối mặt với những câu hỏi ngày dâng cao về việc tại sao năng lực xét nghiệm của Anh tụt lại rất xa so với các quốc gia lớn khác bao gồm Mỹ và Hàn Quốc.

Để đẩy nhanh sản xuất, chính phủ nước này đã huy động các công ty tư nhân trợ giúp sản xuất hàng nghìn bộ kit với hi vọng rằng xét nghiệm hàng loạt sẽ sẵn sàng cho công chúng trong vòng vài tuần.

Trạm xét nghiệm Covid-19 tại Chessington, Anh. Ảnh: Getty.

Một trong các nhà cung cấp – công ty Eurofins có trụ sở tại Luxembourg – đã gửi email vào sáng 30/3 tới các phòng thí nghiệm của chính phủ ở Anh cảnh báo rằng việc cung cấp các thành phần quan trọng được gọi là “đầu dò và mồi” đã bị nhiễm virus corona và sẽ bị trì hoãn.

Công ty thừa nhận đã có “một vấn đề” và khẳng định các nhà cung cấp tư nhân khác cũng gặp phải vấn đề tương tự.

Chính xác việc nhiễm virus xảy ra như thế nào vẫn chưa được nêu rõ, và các nguồn tin y tế cấp cao khẳng định rằng sự chậm trễ sẽ không ảnh hưởng đáng kể đến chương trình xét nghiệm của Anh.

Trong khi đó, Downing Street cáo buộc Bộ Y tế Công cộng Anh (PHE) cung cấp thông tin không chính xác về số lượng xét nghiệm virus corona được thực hiện sau khi chính trị gia đảng Bảo thủ Michael Gove – Công tước xứ Lancaster, tuyên bố rằng 10.000 xét nghiệm đã hoàn thành hôm 29/3. Thực tế, chỉ có 8.278 xét nghiệm được thực hiện trong 24 giờ đến 9h sáng 29/3.

Người phát ngôn của thủ tướng Anh hôm 30/3 đã buộc phải làm rõ rằng ông Gove đề cập đến năng lực sẵn có, thay vì con số xét nghiệm thực tế đã thực hiện.

Đính chính được đưa ra khoảng 24 giờ sau khi ông Gove tuyên bố mục tiêu 10.000 xét nghiệm mỗi ngày của chính phủ đã đạt được, và các bộ trưởng đang đẩy mạnh đạt 25.000 xét nghiệm vào giữa tháng tư.

Tuy nhiên, sự nhầm lẫn lộ ra sau khi số liệu chính thức được công bố từ Bộ Y tế và Chăm sóc Xã hội (DHSC) cho thấy rằng chỉ chưa đầy 7.000 người đã được xét nghiệm, thấp hơn đáng kể so với tuyên bố của ông Gove.

Sáng 30/3, Thứ trưởng Bộ Y tế Helen Whately lại khiến thông tin thêm mông lung khi bà nói trên chương trình Today của BBC Radio 4 rằng: “Chúng tôi đã đạt được khả năng có 10.000 xét nghiệm mỗi ngày. Con số thực tế đã được xét nghiệm trong ngày tôi nghĩ khoảng 7.000”.

Đẩy sự việc đi xa hơn, chỉ vài phút sau đó, PHE công bố những con số nói rằng trong khoảng thời gian giữa sáng 28/3 và 9h sáng 29/3, tổng cộng 9.114 xét nghiệm được thực hiện.

PHE còn khẳng định rằng “năng lực xét nghiệm cho bệnh nhân đã đạt tới 10.949 mỗi ngày”, làm dấy lên những câu hỏi liệu các dịch vụ y tế đã không thực hiện số xét nghiệm tối đa.

Đêm 29/3, các nguồn tin chính phủ Anh cho biết nhầm lẫn xảy ra do PHE đã không làm rõ với các bộ trưởng về sự khác biệt giữa năng lực hiện có và con số xét nghiệm thực sự đã hoàn thành.

Các nguồn tin nói thêm rằng một số người đã được xét nghiệm nhiều hơn một lần, do đó dẫn đến sự chênh lệch giữa các số liệu thống kê. Các nguồn tin chính phủ cho biết sự khác biệt một phần là do các bệnh viện không biết vào đầu mỗi ngày có bao nhiêu người cần được xét nghiệm và giữ lại đủ năng lực để đảm bảo họ không bị hết kit xét nghiệm.

Theo Telegraph, bản thân Bộ trưởng Y tế Anh Matt Hancock được cho là cũng bày tỏ sự thất vọng về việc xét nghiệm có thể không được thực hiện hết công suất.

Vào hôm 11/3, Anh thông báo đã thực hiện tổng cộng 25.000 xét nghiệm và đặt mục tiêu tiến tới thực hiện 10.000 xét nghiệm/ngày – một mục tiêu tới nay vẫn chưa đạt được. Các bộ trưởng nước này hi vọng một xét nghiệm kháng thể mới để phát hiện liệu một người đã nhiễm virus trước đó hay không sẽ sẵn sàng trong vòng vài tuần.

Phản ứng quá chậm trễ

Công ty phân phối thực phẩm Ocado đã đặt hàng 100.000 bộ kit xét nghiệm Covid-19 cho nhân viên nhưng đã hứa sẽ giao chúng cho NHS nếu được yêu cầu.

Công ty này đã chi 1,5 triệu bảng Anh (1,87 triệu USD) cho gói bộ xét nghiệm, với 40.000 kit đã giao hàng và còn 60.000 đang tới. Theo Telegraph, những người nổi tiếng nước này trả 375 bảng Anh (hơn 460 USD) cho mỗi xét nghiệm riêng.

Tuy nhiên, giới chuyên gia hôm 30/3 đặt nghi vấn tại sao Anh tụt quá xa so với nhiều quốc gia khác trong xét nghiệm hàng loạt dân số. Giáo sư Graham Medley – chủ tịch của SPI-M, Nhóm phòng chống đại dịch cúm về mô hình hóa, cố vấn cho chính phủ, cho biết nước này đơn giản là không có đủ “nhân lực và máy móc” để tăng cường công suất, so với các nước khác.

“Đó là sự khác biệt giữa nấu ăn và phục vụ ăn uống”, ông Medley giải thích với Telegraph. “Chúng tôi có thể có những bộ óc thông thái, nhưng chúng tôi không có máy móc hoặc số người được đào tạo để tăng cường việc này thích hợp”.

“Chúng tôi đang cố gắng làm những việc vượt ra ngoài năng lực của bất kỳ phòng thí nghiệm nghiên cứu đơn lẻ nào. Chúng tôi cần nhiều máy PCR đắt tiền và cần được bảo trì”.

“Chúng tôi cần nhân lực được đào tạo để vận hành chúng…”

“Hàn Quốc có những kho đầy bộ kit xét nghiệm và máy móc, và rất nhiều người được đào tạo và sẵn sàng thực hiện. Khi trải qua dịch Sars và Mers, họ đã biết rằng họ cần chúng”, giáo sư Medley nói thêm.

“Đức dường như cũng có sự chuẩn bị tốt hơn chúng tôi. Sẽ là một quyết định chính trị rất khó khăn khi tiêu tiền vào những thứ có thể không bao giờ cần đến”.

Mũi tên chỉ dẫn tới một điểm xét nghiệm virus corona ở London. Ảnh: Rex.

Để tăng cường năng lực, PHE đã huy động một đội quân tình nguyện, bao gồm những sinh viên đại học tới giúp đỡ các phòng thí nghiệm, theo tiết lộ hôm 30/3. Một số sẽ được trả thù lao trong khi nhiều người khác tình nguyện trợ giúp miễn phí.

Khi dịch bệnh nổi lên, Anh đã chọn sử dụng một phòng thí nghiệm duy nhất, một cơ sở chính của PHE ở Colindale, phía Bắc London. Trong những tuần gần đây, giới chức trách PHE đã ghi danh thêm 11 phòng thí nghiệm cũng như các trường đại học và bệnh viện của NHS.

Ông Greg Clark, cựu bộ trưởng doanh nghiệp – người giữ vai trò chủ tịch của ủy ban tuyển chọn khoa học của Hạ viện Anh đang điều tra phản ứng của chính phủ với Covid-19, đã đặt câu hỏi tại sao Anh quá chậm trễ trong việc đưa thêm các phòng thí nghiệm và hoạt động tăng cường sản xuất.

“Chiến lược của chúng ta là bắt đầu với một phòng thí nghiệm sau đó tăng lên 12. Tôi không biết tại sao chúng ta lại hành động chậm như vậy”, ông nói.

“Không rõ tại sao chúng ta không có năng lực xét nghiệm, và tại sao chúng ta dường như ở một vị trí tồi tệ hơn các quốc gia khác trong vấn đề này”.

Ông Clark cũng đặt câu hỏi tại sao PHE chỉ có 290 người đang làm việc trong hoạt động truy dấu vết tiếp xúc, không giống như những nước như Hàn Quốc – nơi hoạt động truy dấu vết bệnh nhân là một phần chủ chốt của chiến thuật.

“Điều đó rất phi lý. Chúng ta cần biết dịch bệnh này đang đi tới đâu”, ông nhấn mạnh.

Một người phát ngôn của hãng Eurofins cho biết: “Trong một số trường hợp hiếm hoi, sự chậm trễ trong một số đơn đặt hàng có thể xảy ra nếu dựa trên các quy trình kiểm soát môi trường và chất lượng nghiêm ngặt của Eurofins Genomics, việc sản xuất một sản phẩm có thể không đáp ứng các bộ tiêu chí về chất lượng hoặc độ tinh khiết do Eurofins Genomics đặt ra”.

“Chúng tôi biết rằng sự vấy nhiễm về bản chất mà bạn đề cập đã được quan sát bởi một số nhà sản xuất mồi và đầu dò trên khắp thế giới sau khi họ tạo ra các biện pháp kiểm soát dương tính SARS-COV2. Những vấn đề ban đầu có thể được giải quyết dễ dàng bằng các quy trình phân tách sản xuất và vệ sinh phù hợp”.

Người phát ngôn của PHE cho biết: “Covid-19 chỉ bắt đầu xuất hiện từ đầu năm và kể từ đó, PHE đã nhanh chóng phát triển, xác minh và đưa ra xét nghiệm chính xác. PHE đã mở rộng tới 12 địa điểm xét nghiệm khác ở Anh và hỗ trợ NHS bắt đầu xét nghiệm với công suất lớn hơn trong phòng thí nghiệm”.

“Đây là triển khai nhanh nhất của một thử nghiệm mới cho các phòng thí nghiệm PHE và NHS trong lịch sử gần đây, bao gồm cả đại dịch cúm lợn năm 2009”.

Bộ Y tế từ chối đưa ra bình luận, theo Telegraph.